Agresywna polityka Niemiec, kierowanych przez kanclerza Hitlera, który doszedł do władzy w drodze całkowicie demokratycznych procedur, doprowadziła do wybuchu najbardziej nieludzkiej w dziejach wojny. Wojny totalnej, globalnej i ludobójczej.

Polsko-niemiecka debata w redakcji Rzeczpospolitej wywołała spory rezonans społeczny. Czy to wystarczy, by uznać ją za sukces? Organizatorzy przyznają, że do szefowej niemieckiego Związku Wypędzonych polskie racje nie dotarły, a sugestie i apele o rezygnację z pomysłu groźnego dla procesu pojednania między naszymi narodami pozostały bez odpowiedzi.

Elity polityczne, wspomagane przez lwią część działających w kraju mediów, żerują na polskim interesie narodowym. Ofiarą wyrafinowanych
gier może też paść IPN, groźny dla beneficjentów przemian, którymi są funkcjonariusze dawnego systemu.

Sukces Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Krakowie, która pod koniec października 1918 szybko i skutecznie przejęła władzę z rąk Austriaków,
jest raczej znany. Natomiast znacznie gorzej dziś z wiedzą na temat walk
o Lwów w latach 1918-1919, a w konsekwencji z rozumieniem istoty wciąż trwającego konfliktu o polski cmentarz wojskowy, tzw. Cmentarz Orląt Lwowskich, przylegający do pięknej nekropolii łyczakowskiej.

W czasach mego dzieciństwa skrót BBC był synonimem obiektywizmu. Wtedy te trzy literki, kojarzone z niosącym w latach wojny otuchę i nadzieję sygnałem „bum-bum-bum-bum”, oznaczały po prostu radio. W peerelu wiadomościom z Londynu, nieważne: pomyślnym czy nie, przypisywano walor bezwzględnej prawdziwości. Choć lektura „Zielonych oczu” Stanisława Cata-Mackiewicza mocno podważyła zaufanie do „chytrego Albionu”, to mit
o bezstronności brytyjskiego nadawcy obaliły dopiero filmy dokumentalne telewizji BBC, ze słynnym serialem „In Solidarity”, autorstwa Bolesława Sulika, na czele.

Wydaje mi się, że wskutek choroby moja służba dobiega kresu. Swoje życie poświęciłem sprawie odzyskania niepodległości. Dla pokolenia wychowanego w II Rzeczypospolitej poczucie obowiązku wobec Ojczyzny było czymś naturalnym, wręcz oczywistym. Traugutt, w oczekiwaniu na egzekucję, miał powiedzieć, że umrze spokojnie, jeśli choć trzech nie przestanie myśleć o niepodległości. I rzeczywiście, w rok później w Zułowie urodził się przyszły student medycyny z Charkowa, który w 1920 roku odniósł pierwsze od czasów Batorego zwycięstwo nad Moskwą.