Czy przywódcy sowieccy naprawdę zamierzali dokonać inwazji? Wszelkie najnowsze dowody każą sądzić, że sowieckie kierownictwo
było w najwyższym stopniu niechętne decyzji wysłania wojsk do Polski.

Czy przywódcy sowieccy naprawdę zamierzali dokonać inwazji? Wszelkie najnowsze dowody każą sądzić, że sowieckie kierownictwo
było w najwyższym stopniu niechętne decyzji wysłania wojsk do Polski.

Postępowanie generała Wojciecha Jaruzelskiego podczas polskiego kryzysu w latach 1980–81 pozostaje źródłem wielkiej kontrowersji. Z jednej strony, niedawno odtajniona dokumentacja nie pozostawia wątpliwości,
że Związek Sowiecki wywierał wtedy dużą presję na polskich przywódców. Sowieci rozmieścili wiele gotowych do walki dywizji wokół granic Polski
i na zachodzie ZSRS, prowadzili długie serie ostentacyjnych dwu- i wielostronnych manewrów wojsk Układu Warszawskiego, informowali polskie czynniki oficjalne o szczegółowych planach inwazji na Polskę, ponawiali wreszcie groźne przestrogi przekazywane najrozmaitszymi kanałami informacyjnymi. Te rozmaite działania mogły spowodować
u Jaruzelskiego obawę, że armia sowiecka wkroczy do Polski, o ile on nie wprowadzi stanu wojennego. Czy przywódcy sowieccy naprawdę zamierzali dokonać inwazji, to jednak całkowicie odmienna kwestia. Wszelkie najnowsze dowody nakazują sądzić, że sowieckie kierownictwo było w najwyższym stopniu niechętne decyzji wysłania wojsk do Polski.

Już od pewnego czasu było wiadomo, że podczas spotkań marszałka Kulikowa z generałem Jaruzelskim w Polsce w latach 1980–81 bywał obecny generał-porucznik Wiktor Iwanowicz Anoszkin. W książce opublikowanej w 1995 roku inny sowiecki generał – idzie tu o generała-pułkownika Dmitrija Wołkonogowa, który brał udział w części tych spotkań – przedstawił ich typową scenerię: „Polski przywódca Wojciech Jaruzelski przyjeżdżał
do zamku w Helenowie, niedaleko na południe od Warszawy, a tam Kulikow po otrzymaniu okresowych instrukcji z Moskwy prowadził z tym bystrym Polakiem żmudne rozmowy. Generał Anoszkin i ja zasiadaliśmy po obu stronach marszałka”.

Wałbrzyscy esbecy, którzy znęcali się nad ludźmi solidarnościowej opozycji, w III RP mieli się całkiem nieźle. Ale dzięki śledztwom prokuratorów IPN, zaczynają wreszcie zapadać sprawiedliwe wyroki.

Różaniec, biżuteria patriotyczna, haftowane symbole oporu
na odzieży, listy, okazjonalne laurki, karty do gry… Pamiątki z czasów
pobytu w gołdapskim ośrodku odosobnienia dla kobiet, dotąd swoiste relikwie dla internowanych pań oraz ich bliskich, od dziś – dzięki białostockiemu oddziałowi Instytutu Pamięci Narodowej – staną się źródłem wiedzy o czasach pogardy i przestrogą przed nadużyciami totalitarnej władzy dla kolejnych pokoleń ludzi młodych, urodzonych już w wolnej Polsce.